Dzień Uwięzionego Pisarza 2022

Anne Applebaum, Siri Hustvedt, Margaret MacMillan, Peter Pomerantsev i Ahdaf Soueif wyrażają solidarność z prześladowanymi pisarzami. 15 listopada rozpoczęła się doroczna akcja Międzynarodowego PEN „Dzień Uwięzionego Pisarza”.

Amerykańska pisarka Siri Hustvedt oraz egipska pisarka Ahdaf Soueif włączyły się w kampanię PEN z okazji Dnia Uwięzionego Pisarza, wysyłając listy solidarności do uwięzionej irańskiej pisarki i obrończyni praw człowieka Narges Mohammadi.

Przeczytałam wywiad, którego udzieliła Pani 4 czerwca 2021 r. i od tego czasu prześladuje mnie Pani odpowiedź na pytanie: Dlaczego wymiar sprawiedliwości postąpił wobec Pani tak surowo? „Przede wszystkim dlatego, że jestem kobietą, która się nie poddaje” – pisze do Narges Mohammadi Siri Hudstvedt.

Takie osoby jak Pani naprawdę irytują władzę. Ludzie, którzy po prostu nie chcą porzucić wyznawanych wartości i uciec, którzy nie idą na kompromis w kwestii świętości życia, integralności ciała… – pisze do Narges Mohammadi Ahdaf Soueif.

Znani dziennikarze i historycy Anne Applebaum, Margaret MacMillan i Peter Pomerantsev skierowali wyrazy solidarności i wspacia do ukraińskiego pisarza i obrońcy praw człowieka Servera Mustafayeva.

Proszę nie tracić ducha i nie poddawać się, ponieważ Pańskie przekonania i wizję przyszłości podzielają miliony ludzi w Ukrainie i poza nią – pisze Anne Applebaum.

Być może nigdy nie zobaczy Pan tego listu, ale mam nadzieję, że jednak jakimś sposobem do Pana dotrze i upewni, że ma Pan zwolenników, którzy myślą z wielkim podziwem o Pańskiej odwadze i starają się o uwolnienie Pana – czytamy w liście Margaret MacMillan.

Będziemy wiedzieć, że wygraliśmy, kiedy Pan i Pańscy koledzy, Tatarzy Krymscy, zostaniecie uwolnieni. Działanie zło zaczęło się od Waszego ucisku – i zakończy się wraz z Waszym uwolnieniem – pisze do uwięzionego Servera Mustafayeva Peter Pomerantsev.

Między 15 a 30 listopada 2022 r. cała społeczność PEN będzie wzywać do podjęcia pilnych działań międzynarodowych w celu uwolnienia i ochrony Tsitsi Dangarembgy, José Rubéna Zamory Marroquína, Narges Mohammadi i Servera Mustafayeva oraz wyrażenia solidarności i wsparcia dla nich i ich rodzin.

Centra PEN na całym świecie, ich członkowie i sympatycy będą wspierać uwięzionych i prześladowanych pisarzy podejmując różne działania: od listów do rządów, przez publikacje w mediach społecznościowych, po demonstracje, konferencje prasowe i dyskusje panelowe.

Twarze tegorocznego Dnia Uwięzionego Pisarza

Tsitsi Dangarembga (Zimbabwe)

Pisarka, filmowiec, dramaturg, aktywistka i współzałożycielka PEN Zimbabwe. Dangarembga została aresztowana 31 lipca 2020 przez funkcjonariuszy policji Republiki Zimbabwe bez nakazu ani wyjaśnień, podczas pokojowego protestu przeciwko korupcji rządu na opustoszałej ulicy w Harare. Zwolniona za kaucją w wysokości 5000 ZW, 29 września 2022 r. została skazana przez sąd w Harare na 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 5 lat pod warunkiem, że nie popełni podobnego przestępstwa. Międzynarodowy PEN od sierpnia 2020 roku wzywa władze do natychmiastowego wycofania wszystkich postawionych jej zarzutów.

José Rubén Zamora Marroquín (Guatemala)

Znany gwatemalski dziennikarz i założyciel trzech najbardziej poczytnych gazet w Gwatemali i Ameryce Środkowej: „Siglo Veintiuno”, „Nuestro Diario” i „elPeriódico”. Wraz ze swoimi współpracownikami Zamora badał i ujawnianiał korupcję w administracji publicznej i sektorze prywatnym. 29 lipca 2022 roku Zamora został aresztowany w swoim domu, a następnie uwięziony. Nastąpiło to pięć dni po publikacji w „ elPeriódico” mocnych oskarżeń o korupcję skierowanych wobec kilku obecnych i byłych urzędników państwowych. Międzynarodowy PEN wzywa władze Gwatemali do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia dziennikarza i zakończenia wszystkich prowadzonych przeciwko niemu postępowań karnych.

Narges Mohammadi (Iran)

Irańska pisarka, dziennikarka, obrończyni praw człowieka. W ostatnich latach Mohammadi była kilkukrotnie aresztowana i więziona w związku ze swoją działalnością na rzecz praw człowieka. W maju 2015 została osadzona w więzieniu Evin, a w 2016 skazana na 16 lat pozbawienia wolności m.in. pod zarzutem „udziału w zgromadzeniach i spisku przeciwko bezpieczeństwu narodowemu” oraz „szerzeniu propagandy przeciwko państwu”. W październiku 2022 Międzynarodowy PEN dowiedział się, że Mohammadi została skazana na kolejne 15 miesięcy więzienia oraz dwuletni zakaz podróżowania. Ponadto władze więzienne nałożyły na nią dwumiesięczny zakaz rozmów telefonicznych z rodziną w Iranie jako karę za udział w organizowanie w więzieniu protestów w ramach solidarności z protestami, które ogarnęły kraj po śmierci Mahsy Amini.

Jak podaje rodzina pisarki, oprócz ograniczeń nałożonych na nią w październiku tego roku, Mohammadi grozi w sumie 10 lat więzienia, 150 batów i grzywna w wysokości 12 milionów riali irańskich (około 250 funtów). Mohammadi cierpi na zaburzenie neurologiczne, które może prowadzić do napadów padaczkowych, czasowego częściowego paraliżu i zatorowości płucnej, a władze więzienne nie zapewniają jej niezbędnych leków. Międzynarodowy PEN wzywa do jej natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia. Organizacja wzywa także władze Iranu do zapewnienia Mohammadi godnych warunków życia, zarówno fizycznych, jak psychicznych oraz pilnego dostępu do wszelkiej niezbędnej opieki medycznej.

Server Mustafayev (Ukraine)

Tatar krymski, dziennikarz obywatelski i obrońca praw człowieka, założyciel i koordynator społecznego ruchu na rzecz praw człowieka Solidarność Krymska (Crimean Solidarity) na okupowanym przez Rosję Krymie.

21 maja 2018 roku funkcjonariusze Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej (FSB) wtargnęli do domu Mustafayeva w Bakczysaraju na południu Krymu, a następnie wywieźli dziennikarza do siedziby FSB w Symferopolu. Następnego dnia Mustafayev został tymczasowo aresztowany i z powodu rzekomych powiązań z Hizbut-Tahrir, organizacją zakazaną w Federacji Rosyjskiej, ale legalną na Ukrainie, oskarżony o „przynależność do organizacji terrorystycznej”.

22 lutego 2019 roku Mustafayevowi postawiono zarzut „konspirowania w celu siłowego przejęcia władzy”. 16 września 2020 roku Mustafayev został skazany na czternaście lat więzienia w kolonii karnej o zaostrzonym reżimie na podstawie sfingowanych zarzutów. Jego wyrok został podtrzymany w marcu 2022. Nie przewiduje się zwolnienia dziennikarza przed wrześniem 2034 roku. Międzynarodowy PEN uważa, że Server Mustafayev stał się celem z powodu swojej działalności na rzecz praw człowieka. Międzynarodowy PEN wzywa do jego natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia.