Wolne Słowo Białoruskie: Alena Cieraszkowa

„Wolne Słowo Białoruskie” to cykl publikacji Polskiego PEN Clubu i Białoruskiego PEN, przybliżający sylwetki prześladowanych pisarzy, dziennikarzy, tłumaczy i badaczy literatury – ludzi, którzy współtworzą literacką kulturę Białorusi, bronią wolności słowa, języka ojczystego i jego mistrzów. Chcemy, aby w godzinie próby byli pewni naszej solidarności. Chcemy też, by świat o nich pamiętał. Prawa człowieka są takie same dla wszystkich – stając w ich obronie, walczymy o wspólną wolność.

Alena Cieraszkowa – pisarka, poetka, tłumaczka, chirurżka, matka czworga dzieci, siostra więźnia politycznego Maksima Winiarskiego, dwukrotna mistrzyni Białorusi w taekwondo.

Autorka książek U pouny rost ci ustanu  (Czy stanę całkiem wyprostowana, 2005), „Wierszy-zahadki” (Wiersze-zagadki, 2012), Anhielskaja mowa: słowa za słowam (Język angielski: słowo po słowie, 2015) oraz powieści dla nastolatków Zaletam idzie zima (Po lecie idzie zima), opowiadające o młodzieży, która przeżywa protesty z 2020 roku w Białorusi oraz ich następstwa – zniknięcie rodziców, presję w szkołach i na uniwersytetach, terror i strzały na spokojnych ulicach.

W ostatnich latach Alena Cieraszkowa była wielokrotnie zatrzymywana i karana grzywnami administracyjnymi. Tym razem została zatrzymana w Mińsku w maju 2024 roku. Sąd Centralnego Okręgu Mińska wyznaczył rozpoczęcie procesu na 19 czerwca 2024 roku na podstawie art. 342 Kodeksu Karnego (organizacja i przygotowanie działań rażąco naruszających porządek publiczny lub aktywny udział w nich). Przed procesem przetrzymywano ją w areszcie śledczym pod Mińskiem.

20 czerwca Sąd Centralnego Okręgu Mińska wydał wyrok – 3 lata pozbawienia wolności bez wysyłania do zakładu poprawczego – tzw. „chemia domowa”. „Chemia domowa” nie występuje w polskim systemie prawnym w takiej formie jak w Białorusi. Jest to ograniczenie wolności połączone z pracami poprawczymi, odbywa się w miejscu zamieszkania – po zakończeniu pracy osoba skazana ma określony czas, by dotrzeć do domu. W przypadku kilku spóźnień sąd zmienia karę na zwykłe więzienie lub kolonię karną. Skazany na „chemię domową” może dalej pracować w swoim miejscu pracy. Jeżeli jednak charakter zajęcia nie daje możliwości nadzoru milicji i regularnego powrotu do domu, musi zmienić pracę.

Powieści Aleny Cieraszkowy Za latem idzie zima można posłuchać tutaj. Audiobook został przygotowany dzięki wsparciu finansowemu Białorusinów z różnych krajów świata.

Zdjęcie: penbelarus.org.