Wolne Słowo Białoruskie: Tacciana Wadałażskaja

Kolejna postać w cyklu „Wolne Słowo Białoruskie” – wspólnym projekcie Polskiego PEN Clubu i Białoruskiego PEN, przybliżającym sylwetki prześladowanych pisarzy, dziennikarzy, tłumaczy i badaczy literatury – ludzi, którzy współtworzą kulturę literacką Białorusi, bronią wolności słowa, języka ojczystego i są jego mistrzami. Chcemy, aby w godzinie próby byli pewni naszej solidarności. Prawa człowieka są takie same dla wszystkich – stając w ich obronie, walczymy o wspólną wolność.

dr Tacciana Wadałażskaja

Znana białoruska socjolożka, autorka książek i artykułów na temat metodologii nauk humanistycznych, polityki kulturalnej, białoruskiej myśli współczesnej. Jest ekspertką Agencji Technologii Humanistycznych, koordynatorką białoruskiego Uniwersytetu Latającego oraz starszą analityk Centrum Transformacji Europejskiej. Była zaangażowana w prace komitetu organizacyjnego Międzynarodowego Kongresu Naukowców Białorusi od początku jego istnienia. Wchodzi także w skład rady naukowej Międzynarodowego Programu Doktoranckiego dla Białorusi.  

4 sierpnia 2021 roku Tacciana Wadałażskaja została zatrzymana wraz ze swoim długoletnim współpracownikiem, filozofem Uładzimirem Mackiewiczem. Po dziesięciu dniach aresztu administracyjnego została zwolniona za poręczaniem majątkowym, jednak natychmiast postawiono jej zarzuty w sprawie karnej z art. 342 Kodeksu Karnego Białorusi (zarzut organizowania i przygotowania działań rażąco naruszających porządek publiczny lub aktywny udział w nich).

Nie opuściła kraju. Wielokrotnie wzywano ją do Komitetu Śledczego i zawsze stawiała się na przesłuchania, nie ukrywając się przed władzami.

23 marca 2022 roku, podczas wizyty w Komitecie Śledczym w związku z wnioskiem o zezwolenie na wyjazd na leczenie na Litwę Tacciana Wadałażskaja została zatrzymana. Komitet Śledczy wydał postanowienie o jej zatrzymaniu w areszcie przy ulicy Waładarskiego w Mińsku.

7 czerwca 2022 roku w sądzie rejonowym dzielnicy Zawadski zapadł wyrok: 2,5 roku pozbawienia wolności w otwartym zakładzie karnym. Wyrok ten jest zgodny z wcześniejszymi żądaniami prokuratury.

W październiku 2022 roku Tacciana zaczęła odbywać karę. 14 października Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wpisało socjolożkę na „listę osób zaangażowanych w działalność ekstremistyczną”.

Przed wyjazdem do zakładu karnego napisała: „Pomoże nam myślenie, kręgosłup moralny i Białoruś. Mam nadzieję. W każdej niezrozumiałej sytuacji czytajcie stronę https://matskevich.org/ i oglądajcie wykłady na platformie Uniwersytetu Latającego http://dp.fly-uni.org/ „.

Zdjęcie: belmarket.by.

Portret Tacciany Wadalazskajej