Wolne Słowo Białoruskie: Andrej Akuszka

Nowa postać w cyklu „Wolne Słowo Białoruskie” – wspólnym projekcie Polskiego PEN Clubu i Białoruskiego PEN, przybliżającym sylwetki prześladowanych pisarzy, dziennikarzy, tłumaczy i badaczy literatury – ludzi, którzy współtworzą kulturę literacką Białorusi, bronią wolności słowa, języka ojczystego i są jego mistrzami. Chcemy, aby w godzinie próby byli pewni naszej solidarności. Prawa człowieka są takie same dla wszystkich – stając w ich obronie, walczymy o wspólną wolność.

Andrej Akuszka

Z wykształcenia historyk, animator i menadżer kultury, jego teksty ukazywały się w kultowych czasopismach o charakterze naukowo-publicystycznym „Nasza historyia” i „Arche”, na co dzień pracował w Pałacu Dzieci i Młodzieży w Mińsku, placówce oświatowo-wychowawczej. Prowadził najstarszy w stolicy Białorusi klub gier planszowych „Kronverk” (nadal działający), współorganizował festiwal planszówek „Unicon”.

15 września 2021 roku jego mieszkanie zostało przeszukane, a sam Andrej Akuszka zatrzymany jako podejrzany o aktywność w „destrukcyjnych kanałach komunikatora Telegram”. W chwili zatrzymania Andrej był chory i miał wysoką gorączkę, więc zwolniono go z aresztu do przychodni zdrowia, ale gdy czekał w kolejce z podejrzeniem koronawirusa, przyszła po niego policja. Już następnego dnia, 16 września 2021 roku, zapadł wyrok na podstawie art. 19.1 kodeksu postępowania administracyjnego („drobne chuligaństwo”), co spowodowało osadzenie Andreja w areszcie administracyjnym na 13 dni.

28 grudnia 2021 roku Andrej Akuszka został zatrzymany w sprawie karnej, na podstawie art. 369 kodeksu karnego („znieważenie przedstawiciela władzy”) i art. 368 kodeksu karnego („znieważenie Prezydenta Republiki Białorusi”). Został skazany na 2,5 roku pobytu w kolonii karnej.

22 marca 2022 Andrej Akuszka został uznany za więźnia politycznego. 28 października 2022 roku jego nazwisko zostało wpisano na „listę osób zaangażowanych w działalność ekstremistyczną”.