Quebecka deklaracja w sprawie przekładu literackiego i tłumaczy

Quebecka deklaracja w sprawie przekładu literackiego i tłumaczy przyjęta na 81. Międzynarodowym Kongresie PEN w październiku 2015 roku w mieście Quebec.

PEN stawia sobie za cel rozpowszechnienie deklaracji w jak największej liczbie języków, wyrażając nadzieję, że inne instytucje i organizacje przyjmą ją, pomogą jej bronić i propagować jej założenia. Deklaracja z Quebeku stanowi część realizowanej przez zarząd Międzynarodowego PEN Clubu strategii promowania twórczości literackiej i współpracy między kulturami.

1. Przekład literacki to sztuka wyrosła z pasji. Promując wartość, jaką stanowi otwartość, działając na rzecz pokoju i wolności, a przeciwko niesprawiedliwości, nietolerancji i cenzurze, przekład zachęca do dialogu ze światem.
2. Nie wszystkie kultury są równe pod względem przekładu. Niektóre tłumaczą z wyboru, inne z konieczności. Przekład to klucz do ochrony języków i kultur.
3. Tłumacze z szacunkiem traktują autorów i utwory oryginalne, niemniej są pełnoprawnymi twórcami. Dążą nie tylko do odtworzenia dzieła literackiego, ale również wprawiają je w ruch, poszerzają zakres jego obecności w świecie. Tłumacze nie są zwykłymi posłańcami: mówią w imieniu innych, ale ich głos należy do nich. Działają zwłaszcza na rzecz różnorodności kulturowej, zachowując lojalność wobec marginalizowanych autorów, stylów literackich czy grup społecznych.
4. Prawa tłumaczy muszą polegać ochronie. Rządy, wydawcy, media, pracodawcy muszą szanować status i potrzeby tłumaczy, zapewniać im widoczność nazwisk, godziwe wynagrodzenie oraz dobre warunki pracy we wszystkich rodzajach mediów drukowanych i cyfrowych.
5. Tłumacze muszą zawsze mieć gwarancję fizycznego bezpieczeństwa i wolności wypowiedzi.
6. Jako twórcom o szczególnych umiejętnościach i kompetencjach, tłumaczom należy się szacunek i prawo głosu we wszelkich sprawach związanych z ich pracą. Przekłady są własnością swoich twórców.

Przełożyła Magda Heydel